Uitgangspunten behandeling
Behandeling van misselijkheid en braken is een uitdaging, waarbij het arsenaal van anti-emetica helaas beperkt is. Op de afdeling hematologie hebben we gekozen voor de volgende uitgangspunten:
- Anti-emetica dienen te worden gericht op het meest emetogene chemotherapeuticum.
- Bij intensieve chemotherapie bij acute myeloïde leukemie, allogene stamceltransplantaties en CAR T-cel therapie worden bij voorkeur geen steroïden gebruikt
- Zeer emetogene chemotherapie: cisplatin, carmustine, hoge dosis cyclofosfamide (>1500 mg/m2), dacarbazine, melfalan
Kader
Basisschema anti-emetica
Bij zeer emetogene chemotherapie wordt geadviseerd:
- NK1-receptor antagonist zoals aprepitant (dag 1: 125 mg eenmalig, dag 2 en 3: 80 mg 1dd) bij hoog emetogene chemotherapie
- 5-HT3 receptor antagonist: ondansetron 2dd 8 mg, gedurende alle kuurdagen.
- Dexamethason 1dd 8 mg, dag 1-3 (tenzij gelijktijdige behandeling met hoge dosis steroiden, en niet bij AML, allogene stamceltransplantaties en CAR T-cel therapie, zie boven)
- Eventueel toevoegen: olanzapine 1dd 5 mg dag 1-4
Ná de kuurdagen wordt geadviseerd:
- Metoclopramide 3dd 10 mg (ZN)
- Lorazepam 4dd 0.5 mg, als sedativum toevoegen ZN (niet als monotherapie).
Alternatieve middelen (zie ook Pallialine)
Haloperidol 2dd 1-2 mg
Olanzapine 1-2dd 5 mg
Levomepromazine 1dd 6.25-12.5 mg
Domperidon 3-4dd 10-20 mg
Aandachtspunten bij behandeling
- Olanzapine, levomepromazine: kans op anticholinerge bijwerkingen, delier
- Metoclopramide, haloperidol: extrapyramidale verschijnselen; gecontra-indiceerd bij de ziekte van Parkinson
- Olanzapine, levomepromazine, haloperidol, metoclopramide: QTc verlenging
- Ondansetron: obstipatie
Literatuurlijst
- Hesketh PJ, et al. Antiemetics: ASCO Guideline Update. J Clin Oncol 2020
- Navari RM & Aapro M. Antiemetic prophylaxis for chemotherapy-induced nausea and vomiting. N Engl J Med 2016;374:1356-67. [Antiemetic Prophylaxis for Chemotherapy-Induced Nausea and Vomiting]
- Pallialine: misselijkheid en braken. [Pallialine]