Profylaxe tegen PCP

Profylaxe tegen Pneumocytis jirovecii (PCP) (1-4) wordt gegeven met cotrimoxazol in het weekend op zaterdag en zondag 2dd960mg.

Alternatieve doseringen zijn 1dd480mg dagelijks of driemaal per week 960mg.

Alternatieven voor cotrimoxazol zijn:

• Pentamidine vernevelingen eenmaal per maand 300mg (CAVE bronchospasmen bij astma/COPD)
• Dapson 1dd100mg (voor start G6PD deficiëntie uitsluiten, let op mogelijke kuisreactiviteit met cotrimoxazol)
• Atovaquon 1dd1500mg (drank, inname met voedsel!, >120x duurder dan dapson)

Indicaties voor PCP-profylaxe binnen de hematologie zijn:

Absoluut (obv wetenschappelijk bewijs):

• Allogene HSCT: gedurende het eerste jaar na HSCT en langer indien het gebruik immunosuppressiva aanhoudt, dan tot 3 maanden na staken van de medicatie  
• Acute lymfatische leukemie: tot einde maintenance (NB tijdelijk staken tijdens behandeling met hoge dosis methotrexaat) 
• Gebruik van prednisolon ≥ 1dd20mg gedurende langer dan een maand 

In het algemeen geadviseerd, echter geen hard wetenschappelijk bewijs:

• R-CHOP14 (obv prednisolon)
• Escalated BEACOPP
• Purine-analoga (fludarabine, cladribine, clofarabine)

Er zijn meerdere behandelingen die een verhoogd risico geven op PCP, echter de incidentie is niet zodanig hoog (>6%) dat PCP profylaxe verdedigd kan worden. Voorbeelden hiervan zijn alemtuzumab, idelalisib, R-CHOP21). Bij deze behandelingen geven wij geen profylaxe, maar wordt laagdrempelig onderzoek gedaan naar PCP met HRCT (gevolgd door een BAL).

Literatuurlijst

1. Antibiotic treatment for the prevention of Pneumocystis pneumonia (PCP) in non-HIV immunocompromised patients, Cochrane database sys rev, 2014
2. Pneumocystis jirovecii pneumonia: still a concern in patients with haematological malignancies and stem cell transplant recipients, J Antimicrob Chemother 2016, Catherine Cordonnier et al.
3. ECIL guidelines for preventing Pneumocystis jirovecii pneumonia in patients with hematological malignancies and stem cell transplant recipients.
4. Pneumocystispneumonie na autologe hematopoëtische stamceltransplantatie: klinische presentatie, risicofactoren en overwegingen ten aanzien van profylaxe en behandeling, NTVH 2017, Bakker et al.